Podgorica – atrakcje. Co zobaczyć w 2024 roku?

Redakcja

Zaktualizowano: 2024-08-29

Najbrzydsza i najnudniejsza stolica w Europie — to opinia na temat Podgoricy, którą często słyszą turyści zainteresowani tym miastem. W rzeczywistości jest ona ciekawą opcją, jeśli jednak wiesz, co warto zobaczyć. Może stanowić też świetny punkt wypadowy do zwiedzania całej Czarnogóry i jej najbardziej malowniczych zakątków. Co warto wiedzieć o Podgoricy i co w niej zwiedzić? 

Podgorica jest stolicą Czarnogóry. Jej nazwa wywodzi się od zlokalizowanego niedaleko centrum wzgórza o nazwie Gorica. Miasto leży między rzekami Ribnica i Morača, a także w niewielkiej odległości od Gór Dynarskich. Od Adriatyku dzieli je zaledwie około 40 km odległości — z miasta możesz wybrać się nie tylko na zwiedzanie całej Czarnogóry, ale również na wakacyjny wypoczynek na pięknych, malowniczych plażach. 

Gdzie leży Podgorica? 

Podgorica znajduje się nieco ponad 1500 km od Warszawy (w zależności od trasy może być to jednak nawet ponad 1800 km). Zainteresowanie Polaków tym miastem znacznie wzrosło w ostatnich latach. Sama Czarnogóra stała się atrakcyjnym kierunkiem turystycznym ze względu na przyjazne ceny, liczne możliwości związane z podróżowaniem, a do tego malownicze krajobrazy. 

Krótka historia Podgoricy 

Choć większość zabudowań w Podgoricy stanowi wspomnienie z czasów po II Wojnie Światowej, to historia tego miasta sięga czasów prehistorycznych. Wówczas w okolicy była lokalizowana osada o nazwie Doclea. Początkowo była miastem iliryjskim, a później rzymskim. Z zachowanych zapisów wynika, że w szczytowym momencie mogło w niej mieszkać nawet 10 tysięcy osób. Wówczas zabudowa musiała być wyjątkowo gęsta, ponieważ Doclea była niewielka. 

Kiedy cesarstwo rzymskie upadło, nastąpił koniec rozkwitu osady w okolicy dzisiejszej Podgoricy. Na miasto spadło kilka klęsk, w których wyniku mieszkańcy musieli znaleźć inne bezpieczne lokum. Większość z nich na swoje schronienie wybrała Ragusy (obecnie Dubrownik) lub zlokalizowaną niedaleko słowiańską osadę Ribnica — to ona jest dzisiaj znana pod nazwą Podgorica. 

W tym okresie status miasta znacznie się zmienił. Z kupieckiej osady przekształciło się ono w dobrze ufortyfikowaną twierdzę. Przez jakiś czas stanowiło część państwa Raszka. W XIX wieku wcielono je w część niepodległego państwa czarnogórskiego. Okres wolności nie trwał jednak zbyt długo. W okresie międzywojennym Podgorica była częścią Królestwa Jugosławii. 

II Wojna Światowa była jednym z najtragiczniejszych etapów w historii Podgoricy. Szacuje się, że wtedy zginęła nawet ⅓ jej mieszkańców. Zniszczeniu uległy też historyczne zabudowania, których nie udało się później w pełni odtworzyć. 

Kiedy wojna się skończyła, Podgorica stała się częścią Jugosławii. Wówczas podjęto decyzję o tym, że stolicą Socjalistycznej Republiki Czarnogóry zostanie właśnie to miasto. W 1992 roku Jugosławia się rozpadła. Serbia i Czarnogóra pozostały wówczas jednym państwem, a do ich rozdzielenia doszło dopiero w 2006 roku. Zdecydowano o tym kroku w referendum. Wszystko to sprawiło, że miasto intensywnie się rozwinęło. Utraciło jednak z pewnością swój historyczny charakter. Dzisiaj na jego ulicach widać pozostałości minionych epok. Aby je jednak dostrzec, trzeba się im mocno przyjrzeć.  

Ciekawostki na temat Podgoricy 

Obecnie Podgoricę zamieszkuje około 170 tysięcy mieszkańców. Choć mogłoby się wydawać, że to niewiele, to w rzeczywistości miasto jest jedną z najbardziej zaludnionych metropolii w Czarnogórze. Jego nazwa oznacza dosłownie pod górą i nawiązuje do tego, gdzie jest zlokalizowana Podgorica. 

Stolica została przeniesiona z Cetynii do Podgoricy w 1946 roku. Warto jednak wiedzieć, że początkowo miała inną nazwę — Titograd (od nazwiska chorwackiego przywódcy z czasów komunistycznych, Josipa Broza Tito). Pierwotną nazwę odzyskała dopiero w 1992 roku. 

Jak dotrzeć z Polski do Podgoricy? 

Z Polski do Podgoricy możesz dostać się na kilka różnych sposobów. Najpopularniejszym i najmniej czasochłonnym jest lot samolotem. W stolicy znajduje się jedno z dwóch czarnogórskich lotnisk. Obsługuje ono loty bezpośrednie z Polską. Dzięki temu komunikacja nie jest skomplikowana, a Ty możesz praktycznie o każdej porze roku dostać się tutaj w zaledwie kilka godzin. Bezpośredni lot np. z Warszawy trwa bowiem niespełna dwie godziny. Ceny biletu zależą od okresu, w którym wybierzesz się do miasta. Warto się jednak nastawić na wydatek od nieco ponad 500 złotych i więcej za bilet w jedną stronę. 

Drugą opcją, na którą również często decydują się Polacy, jest wyjazd samochodem. W tej sytuacji możesz zdecydować się na jedną z kilku tras, w tym: 

• Słowacja, Austria, Słowenia, Chorwacja, Czarnogóra, 
• Słowacja, Węgry, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra. 

W tym wypadku podróż potrwa od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin. Możesz jednak wziąć pod uwagę szansę na zatrzymanie się w innych krajach i choćby ich częściowe zwiedzenie. 

Wybierając konkretny środek transportu, weź pod uwagę koszty podróży. Jadąc samochodem, musisz liczyć się nie tylko z cenami paliwa czy serwisu auta na trasie. Pojawią się też dodatkowe opłaty związane m.in. z noclegiem, kosztami przejazdu przez płatne odcinki tras i wiele innych. Warto wykonać szczegółową kalkulację, aby w pełni świadomie zdecydować, co opłaca się najbardziej i jednocześnie, co jest najwygodniejsze w danej sytuacji. 

Podgorica na krótki wyjazd czy kilkunastodniowy urlop — jaką formę zwiedzania lepiej wybrać? 

Powszechnie mówi się o tym, że Podgorica nie należy do najciekawszych i najpiękniejszych miast w Europie. W związku z tym wiele osób zadaje sobie pytanie: czy w ogóle opłaca się tu przyjechać, a jeśli tak, to na jak długo? Z pewnością kilkunastodniowy urlop w tym mieście nie będzie wypełniony licznymi atrakcjami. Aby zobaczyć to, co zasługuje na największą uwagę, na pewno wystarczą Ci 2-3 dni. Nie oznacza to jednak, że nie warto się tutaj wybierać na wyjazd urlopowy. Pamiętaj, że Podgorica jest doskonałym punktem wypadowym do zwiedzania samej Czarnogóry, ale również państw zlokalizowanych w jej okolicy — w tym Chorwacji czy np. Serbii. 

Na pewno warto się tutaj wybrać, będąc przejazdem. Czy dobrym wyborem będzie wyjazd do kraju tylko po to, aby zobaczyć samą Podgoricę? Tak, ale pod warunkiem, że zaplanujesz krótki city break, czyli wyjazd na 2-3 dni. Wtedy nie będziesz się nudził, poznasz kulturę i najważniejsze zabytki w okolicy. Będziesz miał też okazję zobaczyć, jak żyją mieszkańcy i jak historia wpływa na kształtowanie się poszczególnych regionów w Europie. 

Podgorica wiosną, latem, jesienią czy zimą? 

W Podgoricy panują różne temperatury w zależności od pór roku. Prezentują się one następująco: 

• wiosna (trwa od marca do maja) — pogoda w tym okresie jest raczej łagodna. Temperatury w ciągu dnia sięgają nawet 19 stopni, a raczej nie spadają poniżej 9 ^oC. Jest wtedy ciepło, ale nie upalnie, więc panują idealne warunki do spacerów po mieście i do zwiedzania jego zabytków czy architektury;
• lato (trwa od czerwca do sierpnia) — temperatury w tym okresie nierzadko przekraczają 30^oC. Jest upalnie, dlatego to dobry moment na odwiedzenie stolicy w drodze do kurortów zlokalizowanych nad Adriatykiem; 
• jesień (rozciąga się od września do listopada) — jest łagodna i przyjemna. Panują wówczas temperatury od 6 do nawet 19^oC, a więc idealne do zwiedzania miasta. Ta pora roku również jest raczej łagodna; 
• zima (trwa od grudnia do lutego) — w tym czasie w Podgoricy jest najzimniej, ale z pewnością nie ekstremalnie zimno. Temperatury nie spadają często poniżej 0 ^oC, a oscylują raczej między 1^oC a 10^oC. 

Jaka pora roku jest najlepsza do tego, aby zwiedzać Podgoricę? To zależy od Twoich oczekiwań i planów podróżniczych. Wiosna i jesień są tutaj łagodne, lato jest gorące, a zima chłodna, ale nie ekstremalnie zimna. To oznacza, że można znaleźć zalety podróży w każdym okresie (jesienią, zimą loty czy noclegi będą tańsze niż np. w środku lata). 

Średnie temperatury w Podgoricy

Czy w Podgoricy jest bezpiecznie? Na co trzeba uważać? 

Podgorica jest uważana za miasto raczej bezpieczne. Należy jednak uważać na przestępstwa skierowane przeciwko turystom — drobne kradzieże portfeli, dokumentów czy kosztowności. Najczęściej zdarzają się one w zatłoczonych miejscach oraz na polach namiotowych, które z reguły nie są strzeżone. Aby zminimalizować zagrożenie, zawsze dbaj o swoje mienie. Nie zostawiaj go bez nadzoru. Najważniejsze rzeczy, dokumenty, biżuterię, pieniądze, miej zawsze przy sobie. 

W okresie letnim w Podgoricy wzrasta ryzyko pożarów spowodowanych skrajnie wysokimi temperaturami. W związku z tym lokalne władze apelują w tym czasie do turystów, aby nie rozniecać ognia na otwartej przestrzeni i z rozwagą korzystać ze środków pirotechnicznych. Mogą wystąpić też trzęsienia ziemi, dlatego warto upewnić się, czy wiesz, jak zachować się w ich trakcie. Dzięki temu, jeśli zagrożenie już by wystąpiło, będziesz wiedział, jak zadbać o swoje bezpieczeństwo. 

Warto również pamiętać o wykupieniu polisy turystycznej. W tym kraju nie jest honorowana Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, która daje dostęp do darmowych publicznych usług medycznych. Na wypadek choroby czy kontuzji, musisz więc samodzielnie pokryć koszty leczenia, transportu medycznego czy ratownictwa. Jeśli zdecydujesz się na ubezpieczenie, zajmie się nimi wybrane przez Ciebie Towarzystwo. Ty z kolei unikniesz kosztów i związanego z nimi stresu. 

12 miejsc w Podgoricy, które warto zobaczyć 

Po zapoznaniu się bliżej z historią Podgoricy uważasz, że jest to miasto, do którego warto się wybrać? Świetnie się składa. Przygotowaliśmy dla Ciebie zestawienie 12 miejsc, które warto odwiedzić w stolicy Czarnogóry. Stanowią one kwintesencję tego, co jest w niej najlepsze: połączenia bogatej historii i kultury tego regionu. Z pewnością nie będziesz się tutaj nudził kilka dni, jeśli dowiesz się, co zobaczyć i na co zwrócić uwagę, będąc w najbardziej turystycznych rejonach. 

1. Stara Varos (Stare Miasto) 

Jednym z najbardziej charakterystycznych miejsc w Podgoricy jest właśnie Stare Miasto. Jest ono położone u styku rzek Ribnicy i Moraczy. Ta pierwsza jest znacznie większa od drugiej. Stara Varos w czasach panowania w tym regionie Imperium Osmańskiego pełniła funkcję centrum miasta — to tutaj toczyło się jego życie. Z czasem ta funkcja jednak malała. Największy wpływ miała na to II Wojna Światowa. To wtedy znaczna część okazałych zabudowań, znajdujących się w centrum, została częściowo lub całkowicie zniszczona. Miejsce utraciło pierwotny urok i rolę. 

Dzisiaj warto odwiedzić Stare Miasto, aby podziwiać to, co jeszcze się zachowało. Są to głównie brukowane uliczki i niewielkie domy zbudowane wokół nich. Architektura ma turecki charakter, dlatego budynki mają charakterystyczne balkony. Będąc tutaj, najlepiej po prostu pospacerować uliczkami. Wyjątkowo dobrze prezentują się w promieniach zachodzącego słońca. Wieczór będzie więc idealną porą na romantyczny spacer po Starym Mieście. 

2. Sat Kula — wieża zegarowa

Kamienna wieża zegarowa Sat Kula to miejsce, które na pewno warto odwiedzić. Powstała w 1667 roku. Nie ma szczególnie imponujących rozmiarów, które by sprawiały, że góruje nad całym miastem. Mierzy zaledwie kilkanaście metrów. Największe wrażenie robi nie jej wygląd czy budowa, a sam wiek. Stanowi jeden z niewielu zachowanych w mieście zabytków, więc z pewnością warto ją odwiedzić, aby wykonać pamiątkowe zdjęcie. 

Co ciekawe, obecnie mechanizm zegara nie działa tak jak pierwotnie. Włoska konstrukcja początkowo regularnie biła co pół godziny. Kiedy się uruchamiała, zaczynał również bić dzwon. Efekt synchronizacji był imponujący, a Sat Kula dla wielu stanowiła wizytówkę Podgoricy. Pochodzenie mechanizmu i sposób jego działania do dzisiaj są powodem do dumy dla mieszkańców miasta. 

Niedawno konstrukcja została odnowiona. Mimo prac renowacyjnych zachowała jednak pierwotny charakter i styl z XVII wieku. 

3. Sobór Zmartwychwstania Pańskiego (Saborni hram Hristovog Vaskrsenja) 

Sobór Zmartwychwstania Pańskiego znajduje się u zbiegu ulic Moskowskiej i Dalmatinskiej. Co ciekawe, nie ma on nawet statusu zabytku. Turyści, którzy go odwiedzą, są jednak w większości zgodni co do tego, że stanowi jeden z najpiękniejszych lub nawet najpiękniejszy budynek w całym mieście. 

Jego budowa rozpoczęła się w 1993 roku i trwała prawie 20 lat — oficjalnie ukończono ją w 2014 roku. Cerkiew znacznie wyróżnia się od tradycyjnych prawosławnych budowli swoją fasadą. Zdaniem historyków jej architektura nawiązuje bezpośrednio do katolickiej katedry z Kotoru. 

Wnętrze soboru robi olbrzymie wrażenie na zwiedzających. Na ścianach znajdują się liczne freski. Każdy z nich stanowi osobne dzieło sztuki. Połączenie obrazów również jest jednak wyjątkowe. Oglądanie tak spektakularnego przedstawienia namalowanego pędzlem przez artystów skłania do refleksji nad ludzkimi możliwościami. 

Saborni hram Hristovog Vaskrsenja to miejsce, które świetnie wygląda nie tylko wewnątrz. Zewnętrzna strona budowli również jest zdobiona — malunkami na fasadzie czy krzyżami zlokalizowanymi na szczycie. 

4. Most Millenium

Most Millenium, nazywany też Mostem Milenijnym, jest z całą pewnością współczesną wizytówką miasta. Rozciąga się on nad rzeką Moraczą. Powstał w 2005 roku i stanowi moskiewski dar dla miasta. W jego okolic postawiono pomnik rosyjskiego barda Włodzimierza Wysockiego. Obiekt oddano do użytku w trakcie obchodzenia Dnia Państwowości. 

Cała konstrukcja ma jednopylonowy charakter. Rozciąga się na 173 metry długości i wisi 57 metrów nad samą rzeką. Robi imponujące wrażenie zarówno z niewielkiej odległości, jak i z tej znacznie większej. Obecnie stanowi punkt orientacyjny zarówno dla samych mieszkańców, jak i dla turystów. Warto wybrać się w te okolice nie tylko ze względu na imponującą architekturę mostu. 

Na zwiedzających może robić wrażenie również jego otoczenie. W okolicy rzeki znajdują się tereny zielone, po których można spacerować. Otoczenie przyrody i piękne widoki to zdecydowanie sposób na spędzenie miłego popołudnia czy wieczoru w Podgoricy. 

5. Stary most na Ribnicy

Most na Ribnicy został najpewniej wzniesiony w XVIII wieku. Historycy uważają jednak, że mógł powstać na fundamencie budowli pochodzącej jeszcze z czasów panowania w tym regionie Rzymian. Dzisiaj jest to stosunkowo niewielka budowla, o bardzo charakterystycznej konstrukcji. Składają się na nią kamienie, które tworzą imponujący efekt wizualny. Most to miejsce, którym zdecydowanie warto się przejść, aby wykonać kilka pamiątkowych zdjęć z wyprawy do Czarnogóry.

Co ciekawe, spacerując po moście na Ribnicy, nie zawsze będziesz mógł podziwiać płynącą pod sobą wodę. Ze względu na bardzo wysokie temperatury latem tafla często wysycha. W efekcie most unosi się jedynie nad korytem rzeki. Jeśli chcesz usłyszeć szum wody i poczuć na skórze charakterystyczny wiatr, który się od niej unosi, wybierz się tutaj wiosną lub jesienią. Będzie ciepło, ale nie gorąco, a wody najpewniej nie zabraknie. 

6. Ruiny Dioclei

Jeśli fascynujesz się starożytnością, możesz odwiedzić ruiny Dioclei, które znajdują się zaledwie kilka kilometrów od centrum miasta. Mieszkańcy Podgoricy są z nich niezwykle dumni. Wpisali je nawet na listę miejsc oczekujących na dołączenie do Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że najpewniej nigdy to nie nastąpi. Pozostałości po mieście to jedynie zarysy fundamentów budynków, które niegdyś w nim występowały. Pozwalają wyobrazić sobie dawną świetność, jednak nie dorównują raczej innym podobnym obiektom zlokalizowanym w innych częściach świata. 

Co ciekawe, w okolice ruin powinni wybrać się fani dobrego wina. To tutaj znajdują się liczne winnice. Część z nich prowadzi nawet własne restauracje. Skosztujesz w nich lokalnych trunków, a także kuchni. Po posiłku zyskasz z kolei szansę na wybranie się na spacer po malowniczej okolicy. Będziesz mógł podziwiać winogrona dojrzewające w promieniach słońca. Jeśli któreś z win Ci wyjątkowo zasmakuje, zyskasz szansę, aby kupić kilka butelek w znacznie atrakcyjniejszej cenie niż w sklepach. 

7. Plaże miejskie w Podgoricy

Wybierasz się do Podgoricy latem? W mieście może być naprawdę gorąco. To oznacza, że najpewniej będziesz szukał ochłodzenia. Adriatyk znajduje się zaledwie kilkadziesiąt kilometrów stąd. Jeżeli jednak nie chcesz poświęcać 1,5-2 godzin na podróż tam i z powrotem, skorzystaj z alternatywnej opcji. Są nią miejskie plaże zlokalizowane na brzegach rzeki Moracza, która dzieli miasto na dwie części. 

Miejsca tego typu są bardzo malownicze, nieco dzikie, ale jednocześnie na tyle zagospodarowane przez człowieka, że korzystanie z nich jest bardzo komfortowe. Na pewno spotkasz tutaj wielu mieszkańców stolicy, którzy — podobnie jak turyści — będą szukali ochłody w cieniu drzew i nad brzegiem dobrze im znanej rzeki. 

8. Wodospad na rzece Cem 

Około 9 kilometrów na południe od Podgoricy znajduje się bardzo ciekawy obiekt, do którego z całą pewnością warto się wybrać. Jest to wodospad na rzece Cem. Woda, przepływająca przez skały, to prawdziwy artysta. Wytworzył on tutaj naturalny kanion, który robi ogromne wrażenie — szczególnie latem, kiedy rzeka wysycha. Wówczas całość przybiera wyjątkowy, księżycowy krajobraz. Prezentuje się tajemniczo. 

Ten niezwykły obiekt możesz podziwiać podczas spaceru. Warto też wybrać się do Restauracji Niagara — z jej tarasu rozciąga się widok na kanion. W tym miejscu będziesz mógł zjeść coś smacznego w wyjątkowym otoczeniu. Na pewno na długo zapamiętasz ten posiłek i towarzyszące mu pozytywne emocje. 

9. Meczety na starówce

Jeśli po wyjeździe poza miasto zdecydujesz się jeszcze na chwilę do niego wrócić, wybierz się ponownie w okolice Starego Miasta. To tam możesz podziwiać liczne meczety zbudowane dla muzułmanów, którzy stanowią ponad 10% wszystkich mieszkańców miasta. Meczet Staromiejski jest jednym z najstarszych tego typu obiektów. Powstał w XV wieku. Od tego czasu poddawano go jednak wielokrotnym przebudowom. Utracił więc pierwotny charakter. Dla wyznawców Allaha nadal jest jednak jednym z najważniejszych zabudowań w mieście. 

Niedaleko Meczetu Staromiejskiego znajduje się też Meczet Osmanagić. Powstał on najpewniej około XVIII wieku. Został jednak doszczętnie zniszczony w trakcie działań wojennych w mieście. Zachował się jedynie minaret, wokół którego odbudowano świątynie z ruin w 1997 roku. 

10. Galeria Sztuki Nowoczesnej

Podgorica z pewnością nie jest uznawana za centrum kulturalne Europy. Jeśli jednak jesteś miłośnikiem sztuki, z pewnością docenisz możliwość wspierania lokalnych inicjatyw z tego obszaru. Galeria Sztuki Nowoczesnej znajduje się w dawnej rezydencji króla Mikołaja I. Dzięki temu możesz w niej podziwiać nie tylko dzieła lokalnych i zagranicznych artystów, ale także sam wyjątkowy budynek. Wśród dzieł znajdziesz m.in. fotografie i obrazy.