Co zjeść w Chorwacji? Przewodnik po kulinarnych skarbach Adriatyku

Redakcja

Zaktualizowano: 2024-07-22

Wyobraź sobie smak soczystych owoców morza prosto z Adriatyku, aromatycznych dań mięsnych doprawionych lokalnymi ziołami i słodkich deserów, które rozpływają się w ustach. To właśnie esencja kuchni chorwackiej, która łączy w sobie śródziemnomorską lekkość, bałkańską tradycję i niepowtarzalne lokalne smaki.

Wybierasz się do tego wyjątkowego kraju nad Adriatykiem i zastanawiasz się, na co zwrócić uwagę, przeglądając lokalne menu? Poznaj najsmaczniejsze dania, regionalne specjały i miejsca, w których warto zjeść będąc w Chorwacji!

Co wyróżnia kuchnię chorwacką?

Kuchnia chorwacka to prawdziwa mozaika smaków i aromatów, będąca połączeniem wpływów śródziemnomorskich, bałkańskich oraz włoskich. Wyróżnia ją przede wszystkim obfitość świeżych owoców morza i ryb, które są podstawą wielu dań. Chorwacja słynie z wysokiej jakości oliwy z oliwek, która jest nieodłącznym elementem większości potraw. W kuchni chorwackiej często wykorzystuje się również lokalne zioła i przyprawy, takie jak rozmaryn, tymianek, oregano czy czosnek, które nadają potrawom wyjątkowego aromatu.

Charakterystyczne dla kuchni chorwackiej są również różnego rodzaju dania mięsne, takie jak peka (mięso lub ryby pieczone pod metalowym przykryciem) oraz ćevapčići (grillowane paluszki z mięsa mielonego). W Chorwacji popularne są również wędliny, sery oraz różnego rodzaju pieczywo.

Kuchnia chorwacka to nie tylko bogactwo smaków, ale także różnorodność regionalnych specjałów. Każdy region Chorwacji ma swoje unikalne dania, które warto spróbować.

Chorwackie specjały, których musisz spróbować

Podczas podróży po Chorwacji koniecznie skosztuj tych tradycyjnych dań:

• peka – to jedno z najbardziej znanych dań chorwackich. Mięso (najczęściej jagnięcina lub cielęcina) lub ryby są pieczone pod metalowym przykryciem (peka) na żarze, co nadaje im wyjątkowego smaku i aromatu;
• crni rižot (czarne risotto) – risotto z dodatkiem atramentu z mątwy, który nadaje mu charakterystyczny czarny kolor i intensywny, morski smak;
• buzara – to gulasz z owoców morza (najczęściej małży lub krewetek) duszony w białym winie z dodatkiem czosnku i pietruszki. To danie jest niezwykle aromatyczne i pełne smaku;
• ćevapčići – grillowane paluszki z mięsa mielonego, które są popularnym daniem fast food w Chorwacji. Ćevapčići zazwyczaj podawane są z ajvarem (paprykową pastą), cebulą i chlebem pita;
• fritule – to małe pączki z rodzynkami i skórką cytrynową, smażone na głębokim tłuszczu. Są one popularnym deserem w Chorwacji, szczególnie w okresie Bożego Narodzenia;
• soparnik –tradycyjne danie z ciasta filo nadziewane botwiną. Soparnik jest popularny w Dalmacji i często podawany jako przystawka lub danie główne.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Kap maslinova ulja 🫒 (@kap_maslinova_ulja)

Owoce morza i ryby w Chorwacji

Chorwackie wybrzeże Adriatyku to prawdziwy raj dla miłośników owoców morza i ryb. Krystalicznie czysta woda, bogactwo planktonu i różnorodność siedlisk sprawiają, że Adriatyk obfituje w różnorodne gatunki ryb i owoców morza, które stanowią podstawę chorwackiej kuchni.

Wśród popularnych gatunków ryb, które można znaleźć w Chorwacji, warto wymienić doradę, okonia morskiego, labraksa, tuńczyka, makrelę, sardynkę czy szprota. Owoce morza, takie jak kalmary, krewetki, ośmiornice, małże czy przegrzebki, również są powszechnie dostępne i cieszą się dużą popularnością wśród mieszkańców i turystów.

Bogactwo Adriatyku przekłada się na różnorodność dań rybnych i owoców morza, które można skosztować w Chorwacji. Brodet, czyli gulasz rybny, to jedno z najbardziej znanych dań kuchni chorwackiej. Przygotowywany jest z różnych gatunków ryb, warzyw, ziół i przypraw, a jego smak jest niezwykle bogaty i aromatyczny. Riblja juha, czyli zupa rybna, to kolejne danie, które warto spróbować. Jest to lekka, ale sycąca zupa, która doskonale rozgrzewa w chłodniejsze dni.

Lignje na žaru, czyli grillowane kalmary, to popularna przystawka lub danie główne. Kalmary są marynowane w oliwie z oliwek, czosnku i ziołach, a następnie grillowane, co nadaje im wyjątkowego smaku i aromatu. Škampi na buzaru, czyli krewetki w sosie buzara, to kolejne danie, które warto spróbować. Krewetki są duszone w białym winie z dodatkiem czosnku, pietruszki i pomidorów, co tworzy niezwykle aromatyczny i smaczny sos.

Mięsa i wędliny w Chorwacji

Choć kuchnia chorwacka słynie przede wszystkim z owoców morza, nie można zapomnieć o bogactwie dań mięsnych, które są równie ważne w kulinarnej tradycji tego kraju. Chorwackie mięsa i wędliny charakteryzują się wysoką jakością, intensywnym smakiem i aromatem, a także różnorodnością form podania.

Wśród tradycyjnych dań mięsnych kuchni chorwackiej warto wymienić:

• janjetina – pieczona jagnięcina to jedno z najbardziej znanych dań chorwackich, szczególnie popularne w Dalmacji. Jagnięcina jest marynowana w ziołach i czosnku, a następnie pieczona na rożnie lub w piecu;
• odojak – pieczony prosiak to kolejne danie, które cieszy się dużą popularnością w Chorwacji. Prosiak jest marynowany w przyprawach i pieczony w całości, co sprawia, że jego skórka jest chrupiąca, a mięso soczyste i aromatyczne;
• čobanac – gulasz mięsny to sycące danie, które jest popularne w całej Chorwacji. Przygotowywany jest z różnych rodzajów mięsa, warzyw, papryki i przypraw. Čobanac często podawany jest z chlebem lub kluskami.

Chorwacja słynie z produkcji wyśmienitych wędlin, które są cenione zarówno przez mieszkańców, jak i turystów. Do najpopularniejszych należą:

• pršut – szynka dojrzewająca to prawdziwy przysmak, który jest produkowany w różnych regionach Chorwacji. Pršut jest suszony na powietrzu przez wiele miesięcy, co nadaje mu intensywny smak i aromat;
• kulen – pikantna kiełbasa to specjalność Slavonii, regionu we wschodniej Chorwacji. Kulen jest wytwarzany z wieprzowiny, papryki i czosnku, a jego smak jest ostry i wyrazisty;
• panceta – boczek to kolejny popularny produkt mięsny w Chorwacji. Panceta jest solona i wędzona, a jej smak jest słony i aromatyczny.

W poszczególnych regionach Chorwacji można znaleźć również unikalne specjały mięsne. Na przykład:

• Dalmacja – w tym regionie popularne są dania z jagnięciny, takie jak janjetina s bižima (pieczona jagnięcina z młodymi ziemniakami) czy arambašići (klopsiki z jagnięciny);
• Istria – tutaj można spróbować fuži s tartufima (makaron z truflami), istarskiej maneštry (gęstej zupy z fasolą i kukurydzą) oraz ombolo (schabu wieprzowego);
• Slavonia – region słynie z pikantnych kiełbas, takich jak kulen i kobasica, oraz gulaszy mięsnych, takich jak čobanac i fiš paprikaš (gulasz rybny).

Chorwacki nabiał

Chorwacja może poszczycić się bogatą tradycją serowarstwa, która sięga czasów starożytnych. Wytwarzanie serów było niegdyś ważnym elementem życia na wsi, a umiejętności przekazywane były z pokolenia na pokolenie. Dziś chorwackie sery cieszą się uznaniem zarówno w kraju, jak i za granicą, a ich różnorodność smaków i aromatów zachwyca nawet najbardziej wymagających smakoszy.

W Chorwacji produkuje się wiele rodzajów serów, zarówno z mleka krowiego, owczego, jak i koziego. Każdy region ma swoje unikalne specjały, które odzwierciedlają lokalne tradycje i warunki naturalne. Wśród najpopularniejszych gatunków serów warto wymienić paški sir, czyli ser z wyspy Pag, który słynie z intensywnego, słonego smaku i kruchej konsystencji. Lički sir, czyli ser z regionu Lika, to twardy ser o pikantnym smaku, który doskonale nadaje się do tarcia. Škripavac, czyli ser z mleka owczego, to kolejny przysmak, który charakteryzuje się specyficznym skrzypieniem podczas jedzenia. Sir iz mišine, czyli ser z mleka krowiego, to łagodny ser o kremowej konsystencji, który jest często podawany jako deser.

Sery odgrywają ważną rolę w kuchni chorwackiej. Są one wykorzystywane jako składnik wielu dań, zarówno na ciepło, jak i na zimno. Paški sir często podawany jest jako przystawka z oliwkami i suszonymi pomidorami. Lički sir jest idealnym dodatkiem do makaronów, zapiekanek czy risotto. Škripavac często jest podawany z chlebem i oliwą z oliwek jako prosta, ale smaczna przekąska. Sir iz mišine natomiast jest często podawany jako deser z owocami lub miodem.

Owoce i warzywa w chorwackiej kuchni

Chorwacka kuchnia obfituje w świeże, soczyste owoce i warzywa, które są uprawiane w sprzyjającym śródziemnomorskim klimacie. Sezonowe przysmaki, takie jak figi, granaty, winogrona, pomidory, papryka czy cukinia, są nieodłącznym elementem chorwackiej diety, dodając potrawom smaku, koloru i aromatu.

Wiosną i latem chorwackie stragany uginają się pod ciężarem soczystych owoców. Figi, słodkie i aromatyczne, są często spożywane na świeżo lub wykorzystywane do przygotowywania dżemów, konfitur czy ciast. Granaty, o intensywnym, słodko-kwaśnym smaku, są cenione za swoje właściwości zdrowotne i dodawane do sałatek, deserów czy napojów. Winogrona, uprawiane w różnych regionach Chorwacji, są wykorzystywane do produkcji wina, soków czy octu balsamicznego.

Jesienią i zimą na stołach królują warzywa. Pomidory, soczyste i pełne smaku, są podstawą wielu dań kuchni chorwackiej, takich jak sataraš (gulasz warzywny) czy ajvar (paprykowa pasta). Papryka, zarówno słodka, jak i ostra, jest wykorzystywana do nadawania potrawom wyrazistego smaku i koloru. Cukinia, delikatna i uniwersalna, jest dodawana do zup, sałatek czy dań głównych.

Owoce i warzywa odgrywają ważną rolę w kuchni chorwackiej, będąc nie tylko źródłem witamin i minerałów, ale także inspiracją dla wielu tradycyjnych dań. Blitva, czyli danie z ziemniaków i botwiny, to przykład potrawy, która wykorzystuje sezonowe warzywa i jest popularna w całej Chorwacji. Sataraš, czyli gulasz warzywny, to kolejne danie, które doskonale odzwierciedla bogactwo chorwackich smaków i aromatów.

Co pije się w Chorwacji?

Wina, piwa i rakija to trunki, które odgrywają ważną rolę w życiu mieszkańców i stanowią nieodłączny element chorwackiej gościnności.

Chorwacja może poszczycić się długą tradycją winiarską, która sięga czasów starożytnych Greków i Rzymian. Wina chorwackie charakteryzują się różnorodnością smaków i aromatów, a ich jakość jest coraz bardziej doceniana na całym świecie. Dalmacja słynie z czerwonych win, takich jak Plavac Mali, Dingač czy Postup, które są produkowane z winogron uprawianych na stromych zboczach nadmorskich. Istria natomiast słynie z białych win, takich jak Malvazija, Žlahtina czy Teran, które charakteryzują się świeżością i owocowymi aromatami. W Slavonii, regionie we wschodniej Chorwacji, produkuje się głównie wina białe, takie jak Graševina, Chardonnay czy Riesling.

Oprócz wina, Chorwacja ma również bogatą tradycję piwowarską. Najpopularniejsze marki piwa chorwackiego to Ožujsko, Karlovačko i Pan. Ožujsko to jasne piwo o delikatnym smaku, które jest idealne na letnie dni. Karlovačko to ciemne piwo o bogatym smaku i aromacie, które doskonale rozgrzewa w chłodniejsze dni. Pan to piwo pszeniczne o orzeźwiającym smaku, które cieszy się coraz większą popularnością.

Rakija to tradycyjna chorwacka brandy owocowa, która jest wytwarzana z różnych owoców, takich jak winogrona, śliwki, gruszki, morele czy figi. Rakija ma wysoką zawartość alkoholu i jest często podawana jako aperitif lub digestif. W Chorwacji rakija jest uważana za napój narodowy i jest nieodłącznym elementem wielu uroczystości i spotkań towarzyskich.

W Chorwacji można również spróbować innych napojów alkoholowych, takich jak likiery owocowe, wina musujące czy wermuty. Bez względu na preferencje, każdy znajdzie w Chorwacji coś dla siebie.

Gdzie zjeść w Chorwacji?

Jeśli pragniesz poczuć prawdziwą atmosferę Chorwacji, koniecznie odwiedź konobę. To tradycyjna chorwacka tawerna, zazwyczaj rodzinna, gdzie serwowane są lokalne specjały, takie jak peka, brodet czy pašticada. W konobach często można skosztować domowego wina oraz rakii. To idealne miejsce, aby poznać autentyczne smaki Chorwacji i doświadczyć lokalnej gościnności.

W Chorwacji znajdziesz również szeroki wybór restauracji oferujących zarówno tradycyjną kuchnię chorwacką, jak i dania kuchni międzynarodowej. Wiele restauracji specjalizuje się w konkretnych rodzajach kuchni, takich jak kuchnia włoska, francuska czy azjatycka. Restauracje to doskonały wybór na romantyczną kolację, spotkanie biznesowe czy uroczystą rodzinną okazję.

Jeśli szukasz szybkiej i smacznej przekąski, warto zwrócić uwagę na chorwacki street food. Burek, czyli placek z ciasta filo nadziewany mięsem, serem lub warzywami, to popularna przekąska, którą można kupić w wielu miejscach. Ćevapi, czyli grillowane paluszki z mięsa mielonego, to kolejne danie, które warto spróbować.

Co zjeść w stolicy Chorwacji? Poznaj 3 z najlepiej ocenianych restauracji w Zagrzebiu

1. Restoran HAS (Ul. Račkoga 11)

HAS to miejsce, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością. Szef kuchni z pasją tworzy dania, które zaskakują połączeniem smaków i tekstur. W menu znajdziesz zarówno klasyczne chorwackie potrawy, jak i autorskie kreacje inspirowane kuchnią śródziemnomorską. Spróbuj koniecznie grillowanej ośmiornicy z dodatkiem aromatycznych ziół i oliwy z oliwek, soczystego steku z tuńczyka podawanego z sezonowymi warzywami lub krewetek w sosie czosnkowym z nutą białego wina i pietruszki.

2. Kuća tete Ane (Arnoldova Ul. 1)

Ta przytulna restauracja przeniesie Cię wprost do serca chorwackiej tradycji kulinarnej. W menu znajdziesz dania przygotowywane według starych, rodzinnych receptur, które zachwycą Cię swoim autentycznym smakiem. Nie przegap okazji, aby spróbować zagorskich štrukli, czyli delikatnych pierogów z ciasta filo nadziewanych serem, śmietaną i jajkami. Skosztuj również gołąbków z mięsem mielonym i ryżem zawijanych w liście kapusty kiszonej oraz gęstej zupy fasolowej z wędzonym mięsem, zwanej grah.

3. Stari Fijaker (Mesnička ul. 6)

Stari Fijaker to miejsce, gdzie poczujesz prawdziwą atmosferę Zagrzebia. Restauracja słynie z tradycyjnych chorwackich dań mięsnych, które są przygotowywane z najwyższą starannością. Koniecznie zamów pekę, czyli mięso lub ryby pieczone pod metalowym przykryciem na żarze, które zachwycą Cię swoim soczystym smakiem i aromatem. Skosztuj również pljeskavicy, czyli dużego, soczystego kotleta z mięsa mielonego, podawanego z ajvarem, cebulą i kajmakiem, oraz ćevapčići, czyli grillowanych paluszków z mięsa mielonego, które są klasykiem kuchni bałkańskiej.