Brak paszportu oraz nieważny dowód osobisty – co z wakacjami?

Patrycja Pałka

Zaktualizowano: 2024-05-16

Samodzielnie organizowany czy z biurem podróży – każdy wyjazd cieszy bardzo, jeśli daje szansę na odpoczynek i spędzenie wolnych od pracy dni tak, jak się lubi najbardziej.

To na ten czas wielu z nas czeka długie miesiące. Tym bardziej doskwiera, gdy coś stanie na przeszkodzie upragnionemu wypoczynkowi. Co zrobić, gdy termin ważności paszportu czy dowodu osobistego już minął, a termin wyjazdu zbliża się wielkimi krokami?

Czy można nie rezygnować z wyjazdu, nawet jeśli zorientujemy się tuż przed wakacjami, że nie mamy ważnego dokumentu tożsamości? Jak długo paszport pozostaje ważny? Czy wystarczy dokument potwierdzający od policji, jeśli doszło do kradzieży dokumentów? Ile trwa wyrobienie paszportu?

Wszystko, co musisz wiedzieć, jeśli Twój paszport stracił ważność lub masz nieważny dowód osobisty,
a wyjazd wakacyjny tuż tuż.

Brak ważnego dowodu osobistego i brak paszportu – co robić?

Nieważny dowód osobisty, nieważny paszport lub zgubienie dokumentów to powód, który skutecznie uniemożliwi nam realizację planów wakacyjnych. Niestety wciąż wielu turystów zapomina sprawdzić przed planowanym wypoczynkiem za granicą, czy w dokumentach paszportowych terminy są jeszcze odpowiednio długie.
Niektórzy orientują się dopiero na granicy, inni na kilka dni przed wyjazdem – co jest również zbyt krótkim czasem na wyrobienie nowego dokumentu.

Są jednak wyjątkowe sytuacje, które da się pomyślnie rozwiązać, mimo braku ważnego dowodu osobistego czy paszportu.

Ile trwa wydanie paszportu?

Standardowo czas oczekiwania na wyrobienie paszportu to 30 dni. Zazwyczaj okres ten jest jednak krótszy. Jednak to, czy wydanie paszportu nastąpi wcześniej, uzależnione jest od kolejki chętnych i zainteresowania w punkcie paszportowym.

Wyrobienie paszportu tymczasowego jest szybsze – trwa ok. 10 dni.

PAMIĘTAJ!
W przypadku kradzieży lub zgubienia dowodu osobistego lub paszportu, konieczne jest niezwłoczne zgłoszenie tego na policję. Na komisariacie otrzymasz stosowane potwierdzenie, jednak do momentu wydania nowych dokumentów, nie będziesz mógł korzystać z przywilejów, jakie dają, np. możliwości wyjazdu za granicę.

Jakie dokumenty są niezbędne do wydania paszportu?

Wniosek o wydanie paszportu można złożyć w każdym punkcie paszportowym. Potrzebne będą następujące dokumenty:

• jedno aktualne, kolorowe zdjęcie – zrobione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku. 
• dowód opłaty za paszport (po złożeniu wniosku opłata nie podlega zwrotowi),
• potwierdzenie prawa do przysługującej zniżki lub zwolnienia z opłaty
• ważny paszport, którego obecnie używasz. W przypadku braku paszportu – weź ze sobą ważny dowód osobisty,
• jeśli twoje nazwisko zostało zmienione po ślubie za granicą – skrócony lub zupełny odpis polskiego aktu małżeństwa.

WAŻNE! Wyrobienie paszportu to sprawa, którą należy dokonać osobiście. Musisz samodzielnie złożyć wniosek oraz stawić się pod odbiór dokumentu. Wyjątkiem jest paszport dla dziecka, który mogą odebrać rodzice lub uprawnieni opiekunowie.

Na stronie rządowej gov.pl sprawdzisz, czy Twój paszport jest już gotowy do odbioru. Otrzymasz także wiadomość sms od biura paszportowego:

Kliknij przycisk Sprawdź, czy dokument jest gotowy, który znajduje się u góry.

System wyświetli formularz. Wpisz numer wniosku paszportowego. Kliknij przycisk Sprawdź. 

Informację otrzymasz od razu. Możesz pobrać ją w formacie PDF. Nie drukuj jej. Pamiętaj, że wydruk nie jest dokumentem urzędowym.

Paszport lub dowód osobisty – co szybciej wyrobić?

Niedługo przed wyjazdem zorientowałeś się, że Twój dowód tożsamości jest nieważny i dodatkowo paszport stracił ważność. Brak paszportu i dodatkowo brak dowodu osobistego skutecznie uniemożliwi jakikolwiek wyjazd za granicę.

Co więc robić? Czy jeden z tych dokumentów uda się wyrobić szybciej?

Niestety, zarówno wyrobienie paszportu, jak i dowodu osobistego trwa 30 dni, a w niektórych przypadkach może nawet się przedłużyć, o czym poinformuje urzędnik. Istnieje możliwość, że dowód osobisty i paszport uda się otrzymać wcześniej, ale niestety o tym nie zostaniemy poinformowani wraz ze złożeniem wniosku.

Paszport tymczasowy – w jakich sytuacjach można go otrzymać?

Jeśli Twój paszport stracił ważność, a do wyjazdu zostało dosłownie kilka dni, niestety niewiele możesz zrobić.
Wyrobienie paszportu tymczasowego będzie rozwiązaniem tylko w niektórych, ściśle określonych sytuacjach:

• Śmierć członka rodziny mieszkającego za granicą.
• Chwilowy brak możliwości pobrania odcisków palców.
• Nagła sytuacja zawodowa, który wymaga niezwłocznego wyjazdu za granicę.
• Paszport zgubiony za granicą i brak możliwości powrotu do kraju.
• Tymczasowy pobyt w Polsce (mieszkając na co dzień za granicą) i zgubienie paszportu, uniemożliwiające wyjazd z kraju.

Chcesz złożyć wniosek o paszport tymczasowy? Podpowiadamy jak to zrobić:

1. Jedno aktualne, kolorowe zdjęcie – zrobione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku. 
2. Dowód opłaty za paszport tymczasowy (po złożeniu wniosku opłata nie podlega zwrotowi),
3. Ważny dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo (ważny dowód osobisty).
4. W przypadku, gdy wyrobienie paszportu dotyczy dziecka, konieczna będzie zgoda drugiego rodzica lub opiekuna prawnego.
5. Dziecko powyżej 5. roku życia musi być obecne podczas składania wniosku paszportowego.
6. Wyrobienie paszportu tymczasowego następuje tak szybko, jak to możliwe. Urzędnicy nie mają tu określonych widełek czasowych, ale zazwyczaj trwa to kilka dni.
7. Paszport tymczasowy jest ważny 365 dni.

Jak wyrobić paszport tymczasowy „od ręki”?

Istnieje możliwość otrzymania paszportu tymczasowego na miejscu, w ciągu kilkunastu minut, na podstawie dowodu osobistego. To doskonałe dla wszystkich zapominalskich rozwiązanie na razie proponuje podróżnym jedynie lotnisko im. Chopina w Warszawie.

W ciągu roku funkcjonowania usługi, skorzystało z niej już 15 tysięcy osób. Z czego rekordowym miesiącem, był oczywiście wakacyjny lipiec, kiedy to wydano 1894 paszporty. Co ciekawe, dniem najbardziej pracowitym w tym punkcie paszportowym, był 12 stycznia, kiedy to aż 131 osób zgłosiło się, by wyrobić paszport tymczasowy.

Najczęściej brak paszportu był spowodowany zapominalstwem – dowód osobisty lub paszport zostały w domu i za późno już było na powrót do domu. U części turystów paszport stracił ważność, a sprawdzili to dopiero na lotnisku. W każdej z tych sytuacji, możliwość by wyrobić paszport tymczasowy okazała się być zbawienna i uratowała wakacje.

Ile kosztuje wyrobienie paszportu?

Wyrobienie paszportu standardowo kosztuje 140 zł, a kwotę tę należy opłacić w urzędzie. Wydanie paszportu następuje po okazaniu starego dokumentu w punkcie paszportowym.
Jeśli paszport zaginął lub został skradziony, ale nie zostało to zgłoszone na policji, opłata za paszport będzie wyższa i wyniesie 420 zł.

Wybrane grupy społeczne mogą liczyć na zniżkę, jednak – co ważne – zniżki nie sumują się, należy więc wybrać tę, która jest dla nas najbardziej opłacalna.

Brak paszportu – kto może skorzystać ze zniżek:

50% ulgi, czyli 70 złotych opłaty:

• Uczniowie i studenci
• Emeryci
• Renciści
• Osoby z niepełnosprawnością
• Osoby na utrzymaniu małżonka, który jest emerytem, rencistą albo osobą z niepełnosprawnością
• Osoby przebywające w domu pomocy społecznej albo w zakładzie opiekuńczym
• Osoby, które otrzymują zasiłek stały z pomocy społecznej
• Kombatanci lub ofiary represji wojennych i okresu powojennego
• Rodzice lub małżonkowie rodzica w rodzinie wielodzietnej, posiadający ogólnopolską Kartę Dużej Rodziny

75% ulgi, czyli 35 złotych opłaty:

• Osoby poniżej 26 lat, uczące się (na przykład studenci), będące dzieckiem z rodziny wielodzietnej (posiadające ogólnopolską Kartę Dużej Rodziny)
• Dzieci z niepełnosprawnością, pochodzące z rodziny wielodzietnej (posiadające ogólnopolską Kartę Dużej Rodziny)

Paszport za darmo, bez opłat otrzymają osoby, które:

• Ukończyły 70. rok życia
• Przebywają w domu pomocy społecznej albo w zakładzie opiekuńczym, a wyjazd za granicę jest związany z długotrwałym leczeniem lub operacją
• Otrzymują zasiłek stały z pomocy społecznej, a wyjazd za granicę jest związany z długotrwałym leczeniem albo operacją
• Posiadają paszport z wadą techniczną, na przykład nie można odczytać danych z mikroprocesora
• Żołnierze wyznaczeni do pełnienia służby poza granicami państwa – nie dotyczy to żołnierzy zawodowych

Wakacje z biura podróży a nieważny dowód osobisty

Podróż z biurem podróży utożsamiana jest z beztroskim wypoczynkiem, podczas którego turysta ma wszystko zorganizowane. Jednak niektórych spraw należy dopilnować osobiście, jak np. datę ważności dokumentów tożsamości: dowodu osobistego i paszportu – tego organizator wycieczki za nas nie zrobi.

Planując wyjazdy, zwłaszcza te spontaniczne, koniecznie w pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy aby nie zaszła sytuacja, że paszport stracił ważność.

Biura podróży zastrzegają, że zwrot kosztów w przypadku nieaktualnego paszportu nie jest możliwy. Jeśli natomiast brak paszportu lub brak dowodu osobistego odkryjemy dopiero w momencie przekroczenia granicy wraz z innymi uczestnikami wycieczki, nie zostaniemy wpuszczeni do kraju destynacji, a powrót do Polski będzie musiał odbyć się na nasz koszt.

Ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży – czy warto?

Polisa od kosztów rezygnacji z wyjazdu to ważne zabezpieczenie przed ponoszeniem kosztów związanych z anulowaniem umowy z biurem podróży lub przerwaniem imprezy turystycznej w trakcie jej trwania.

Ta popularna składowa ubezpieczenia turystycznego nie stanowi jednak zabezpieczenia w każdej sytuacji. Warto znać wykluczenia, które zawsze wymienione są w Ogólnych Warunkach Ubezpieczeniowych.

Przypadki, kiedy ubezpieczyciel nie zwróci kosztów anulowania lub przerwania wycieczki, to:

• Złamanie prawa,
• Choroby przewlekłe,
• Pozostawanie pod wpływem alkoholu i innych środków odurzających,
• Udział w zamieszkach, bójkach,
• Odpowiedzialność organizatora,
• Szczególna wina podróżnego.

Ostatni punkt poświadcza, że nieuczestniczenie w wycieczce spowodowane ewidentną winą ubezpieczonego, nie upoważnia do ubiegania się o zwrot kosztów wycieczki. Mowa tutaj o takich przypadkach jak: spóźnienie się na lot, nieważne dokumenty uprawniające do przekroczenia granicy, brak dokumentu podczas wyjazdu.

Kiedy zatem otrzymamy zwrot kosztów wycieczki (całkowity lub częściowy w zależności od warunków umowy)?

W poniższych sytuacjach:

• Nieszczęśliwy wypadek lub nagłe zachorowanie (w tym wynikającymi z zaostrzenia choroby przewlekłej)
• Śmierć Ubezpieczonego, Współuczestnika podróży lub osoby bliskiej,
• Szkody w mieniu powstałe m.in. w wyniku zdarzeń losowych lub kradzieży z włamaniem, a także uszkodzeniem pojazdu w wyniku wypadku,
• Utrata lub rozpoczęcie pracy,
• Utrata dokumentów (kradzież),
• Wezwanie do sądu,
• Katastrofa naturalna.

Co powinno zawierać ubezpieczenie turystyczne?

Przygotowanie do podróży, oprócz sprawdzenia ważności dokumentów, powinno obejmować także wykupienie ubezpieczenia turystycznego, które w razie wypadku czy nagłego zachorowania pozwoli uniknąć znacznych kosztów za leczenie.

EKUZ – to musisz wiedzieć

W krajach Unii Europejskiej i Strefy Schengen funkcjonuje Europejska Karta Ubezpieczenia Turystycznego, która gwarantuje uzyskanie nieodpłatnej niezbędnej pomocy medycznej.
Jednak zakres działania karty nie obejmuje wiele istotnych aspektów, jak choćby ratownictwo, transport medyczny czy ubezpieczenie bagażu, więc nie stanowi pełnego zabezpieczenia podczas wyjazdów zagranicznych.

www.gov.pl podaje:

Korzystając z EKUZ za granicą pamiętaj, że podlegasz obowiązkom i korzystasz z praw wynikających z przepisów państwa pobytu na tych samych warunkach, co ubezpieczeni w tym państwie. Jeżeli w danym kraju istnieje obowiązek współpłacenia, również poniesiesz takie koszty.

Warto wiedzieć, że dobre ubezpieczenie turystyczne wcale nie musi być drogie, ważne by zawierało istotne elementy, przydatne w podróży, a sumy gwarantowane były odpowiednio wysokie.
Co ważne, ubezpieczenie turystyczne daje możliwość indywidualnego dopasowania do własnej sytuacji, a więc np. osoba chorująca przewlekle wykupi sobie rozszerzenie o leczenie w przypadku zaostrzenia swojej choroby, turyści wybierający się na wyjazd autem kupią polisę z bogatym assistance itp.

W skład ubezpieczenia powinno wejść:

• Koszty leczenia i koszty ratownictwa
  w Polsce jest bezpłatne, nawet jeśli do wypadku dojdzie z ewidentnej winy poszkodowanego (np. wyjdzie w góry pomimo alarmujących komunikatów); za granicą za ratownictwo najczęściej płaci w 100% poszkodowany turysta.
• Koszty transportu medycznego i transportu do kraju
  gdy po wypadku lub chorobie w trakcie podróży niezbędne będzie przetransportowanie chorego do szpitala, może to wiązać się z wysokimi wydatkami. Transport medyczny do kraju będzie o wiele droższy. Za taką pomoc trzeba zapłacić od kilkuset, do nawet kilkudziesięciu tysięcy euro. Ubezpieczyciel wypłaci nam zadośćuczynienie z tego tytułu pod warunkiem, że przed wakacjami wykupiliśmy ubezpieczenie. Polisa przyda się również, gdy konieczne będzie sprowadzenie do kraju wyjazdu krewnego poszkodowanej osoby, jeśli ten będzie potrzebował opieki i nie będzie w stanie odbyć podróży na własną rękę.
• NNW (ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków)
  zapewni pokrycie kosztów rehabilitacji, opatrunków i długotrwałego leczenia, gdy dojdzie do wypadku; w sytuacji doznania uszczerbku na zdrowiu, można też liczyć na odszkodowanie.
• OC (ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej)
  korzystne zabezpieczenie, gdy dojdzie do uszkodzenia zdrowia lub mienia drugiej osoby. Wato je posiadać w każdej sytuacji, a szczególnie podczas wyjazdów z psem, dzieckiem czy cennym sprzętem.
• Ubezpieczenie bagażu
  zgubiony lub uszkodzony bagaż może przysporzyć sporo problemów i nie zdarza się niestety rzadko. Dlatego warto jest ubezpieczyć swój bagaż, by otrzymać odszkodowanie na pokrycie strat.

Patrycja Pałka, specajalista ds. ubezpieczeń turystycznych, rankomat.pl:

Jeden dzień ochrony ubezpieczenia turystycznego, to koszt filiżanki kawy na mieście. Polisa zapewnia za kilka złotych dziennie nie tylko pokrycie kosztów leczenia, czy innych wydatków w przypadku problematycznej sytuacji, ale także spokój. Nieprzewidziane problemy lubią pojawiać się w najmniej odpowiednich chwilach, a z pozoru błahe zdarzenia, na wakacjach mogą skutecznie zepsuć zaplanowany odpoczynek. Nie ryzykuj długo wyczekiwanego urlopu, zapewnij sobie spokojny wyjazd – niezależnie od tego, co Ci się przydarzy.

Patrycja Pałka

Redaktor

patrycja.palka@rankomat.pl

Podróże to moja pasja. Piszę o turystyce w taki sposób, aby zachęcić czytelników do eksplorowania świata, ale i uczulić na bezpieczeństwo i odpowiedzialność. Tłumaczę kwestie związane z ubezpieczeniem turystycznym, podpowiadam lepsze rozwiązania i podsuwam ciekawe pomysły na wakacje, urlop, czy city break.

Zobacz inne wpisy tego autora